Komu płacić alimenty, gdy dziecko uzyska pełnoletność?

Poniższy wpis dotyczy tylko kwestii technicznej, czyli komu fizycznie należy płacić alimenty, gdy dziecko osiąga pełnoletniość. Zagadnienie dotyczące samego obowiązku alimentacyjnego względem pełnoletniego dziecko, do kiedy taki obowiązek faktycznie ciąży na rodzicach oraz ewentualnie jak uchylić się od tego obowiązku przeczytasz w tym wpisie Koniec obowiązku alimentacyjnego rodziców

Zanim przejdę do konkretów, musisz pamiętać, że obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka powstaje z chwilą jego przyjścia na świat i trwa bez ściśle określonych ram czasowych – w pewnych sytuacjach nawet aż do chwili śmierci dziecka.

Do czasu osiągnięcia przez dziecko pełnoletności, rodzic zobowiązany do opłacania alimentów, uiszcza je do rąk opiekuna prawnego dziecka, czyli rodzica, pod opieką którego dziecko na co dzień pozostaje.

Jeśli interesuje Cię tematyka alimentów na moim blogu znajdziesz kilkanaście wpisów na ten temat: Poniżej zamieściłam kilka tytułów, które mogą Cię zainteresować:

Utrata prawa jazdy za niepłacenie alimentów

Jak prawo chroni dziecko przed rodzicem, który chce płacić jak najniższe alimenty?

Kiedy można żądać obniżenia alimentów?

Alimenty na dziecko a rodzic zarabiający minimalną kwotę wynagrodzenia.

Podwyższenie alimentów.

Jak udowodnić zakres obowiązku alimentacyjnego?

Ale wracając już do tematu tego artykułu i odpowiedzi na pytanie: „komu należy płacić alimenty, gdy dziecko osiąga pełnoletność?”

Kiedy dziecko osiąga pełnoletność?

Zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem, pełnoletność uzyskuje się po ukończeniu osiemnastego roku życia.

Poza tym przypadkiem, małoletni może uzyskać taki status poprzez zawarcie małżeństwa. Jest to możliwe z ważnych powodów za zgodą sądu opiekuńczego w przypadku kobiety, która ukończyła szesnaście lat, gdy z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny. Wniosek o zezwolenie musi złożyć sama zainteresowana.

Musisz wiedzieć, że kobieta musi mieć ukończone 16 lat w chwili wydania orzeczenia przez sąd, a nie w momencie składania wniosku. Tym samym, nie ma przeszkód, aby wystąpiła ona do sądu o wyrażenie zgody na zawarcie związku małżeńskiego jeszcze przed swoimi szesnastymi urodzinami – pod warunkiem jednak, że osiągnie tę granicę w dniu wydania orzeczenia.

Co oznaczają „ważne powody”? W praktyce najczęściej jest to zajście w ciążę lub urodzenie się dziecka, a nawet istniejący już co najmniej od kilku miesięcy, trwały związek faktyczny, nasuwający znaczne prawdopodobieństwo zajścia w ciążę.

Komu płacić alimenty, gdy dziecko uzyska pełnoletność?

Sąd wydając orzeczenie zasądzające alimenty na ogół wskazuje w nim, iż są one płatne na rzecz dziecka, ale do rąk jego opiekuna – na ogół matki lub ojca.

Dzieje się tak ponieważ niepełnoletni potomek pozostaje pod władzą rodzicielską i nie może działać we własnym imieniu, a jedynie przez swojego przedstawiciela ustawowego, a więc rodzica.

Sytuacja ta znacznie zmienia się kiedy dziecko osiągnie pełnoletność. Ustaje wtedy władza rodzicielska, przedstawicielstwo ustawowe przestaje obowiązywać, a dziecko uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych i może się samodzielnie reprezentować. 

W związku z tym to właśnie dziecko powinno od tego momentu otrzymywać należne mu alimenty.

Sytuacja jest prosta, gdy pełnoletnie dziecko złoży oświadczenie, w którym wskaże, czy alimenty mają być uiszczane bezpośrednio do jego rąk czy też nadal do rąk jego rodzica. Jeśli jednak pełnoletnie dziecko nie złoży takiego oświadczenia, alimenty należy z własnej inicjatywy przekazywać bezpośrednio na rzecz pełnoletniego dziecka.

Czy uiszczanie alimentów bezpośrednio do rąk dziecka wymaga uzyskania orzeczenia sądowego?

Co ważne, uzyskanie pełnoletności przez dziecko, na rzecz którego zasądzone zostały alimenty, nie pociąga za sobą utraty ważności orzeczenia sądu określającego wysokość alimentów i zasad ich uiszczania.

Czy jednak konieczne jest uzyskanie orzeczenia „legalizującego” zmianę w postaci wypłacania alimentów bezpośrednio do rąk samego dziecka – a nie jak dotychczas jego rodzica?

Aby odpowiedzieć na to pytanie, warto przytoczyć bardzo ważne orzeczenie Sądu Najwyższego, wyjaśniające tę kwestię.

W uchwale z dnia 16 kwietnia 1977 r. (sygn. akt III CZP 14/77, OSNCP 1977/7, poz. 106). wskazał, że: „W przypadku uzyskania przez uprawnionego pełnoletniości z zachowaniem prawa do dalszej alimentacji wypłata świadczenia może nastąpić wyłącznie do jego rąk. Zdarzenie to nie wymaga stwierdzenia orzeczeniem Sądu opiekuńczego i dlatego do wykazania legitymacji do osobistego odbioru świadczeń wystarczą odpowiednie dokumenty stanu cywilnego”.

Jak to rozumieć? Rodzic zobowiązany do uiszczania alimentów, nie musi występować do sądu, aby otrzymać „formalną” zgodę na wypłacanie świadczeń alimentacyjnych bezpośrednio pełnoletniemu potomkowi. Ten obowiązek wynika z samego faktu uzyskania przez dziecko pełnoletności.

Jeśli czeka Cię sprawa alimentacyjna i nie wiesz, czy sobie poradzisz możesz umówić się ze mną na konsultację stacjonarną w mojej kancelarii w Poznaniu lub skorzystać z konsultacji online, którą znajdziesz tutaj.

Serdecznie zapraszam Cię do kontaktu telefonicznie (+48 602 488 059) lub e-mailowo (kubica@adwokat-kubica.pl).

Anna Kubica

Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.

Powiązane artykuły