Sąd nie przyznaje alimentów na dziecko raz na zawsze. Obie strony, a więc osoba, która obciążona jest obowiązkiem alimentacyjnym jak i uprawnione dziecko, na rzecz którego alimenty są płacone, może wnioskować zarówno o podwyższenie, jak i obniżenie alimentów.
Jaki jest zakres obowiązku alimentacyjnego? Jakie są podstawy uzasadniające podwyższenie alimentów? Jakich argumentów użyć, aby uzyskać wzrost świadczeń alimentacyjnych? Wszystkiego tego dowiesz się z niniejszego wpisu.
Jaki jest zakres obowiązku alimentacyjnego?
Możliwość uzyskania podwyższenia alimentów, łączy się ściśle z zakresem obowiązku alimentacyjnego osoby zobowiązanej do dostarczania środków utrzymania.
Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka jest bardzo szeroki. Na rodzicach ciąży powinność zapewnienia dziecku środków do zaspokojenia jego potrzeb:
- fizycznych, w postaci opieki, mieszkania, wyżywienia, odzieży, higieny osobistej, leczenia etc.,
- duchowych (kulturalnych), związanych także z wypoczynkiem i rozrywką oraz środków wychowania, w tym kształcenia ogólnego i zawodowego.
Alimenty od rodziców przysługują tak długo, jak długo dziecko nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Obowiązek alimentacyjny nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin. W odniesieniu do dzieci, które osiągnęły pełnoletność, brać należy pod uwagę to, czy wykazują chęć dalszej nauki oraz czy osobiste zdolności i cechy charakteru pozwalają na rzeczywiste kontynuowanie nauki.
Dodać trzeba, że granice obowiązku alimentacyjnego są wyznaczane z jednej strony usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego, z drugiej – możliwościami zarobkowymi oraz majątkowymi osoby zobowiązanej.
Jeśli jesteś zainteresowana/y tematem alimentów zapraszam Cię do lektury poniższych wpisów na moim blogu.
- Jak udowodnić zakres obowiązku alimentacyjnego?
- Dowody w sprawie o alimenty?
- Czy sąd uwzględnia 500+ przy alimentach?
- Alimenty na więcej niż jedno dziecko.
Jakie są podstawy uzasadniające podwyższenie alimentów?
Podstawy, które uzasadniają podwyższenie alimentów są dwie:
- nastąpił istotny wzrost usprawiedliwionych potrzeb dziecka, na rzecz którego płacone są alimenty (uprawnionego).
- zwiększyły się możliwości zarobkowe i majątkowe osoby płacącej alimenty (zobowiązanego).
Obydwie wymienione okoliczności, zwane zmianą stosunków, pozostają ze sobą w ścisłej współzależności. Oznacza to, że zwiększone i usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny zostać zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentów.
Do stwierdzenia więc, czy podwyższenie alimentów jest zasadne, konieczne jest porównanie stanu faktycznego, który istniał w momencie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty, ze stanem jaki ma miejsce w czasie orzekania o ich podwyższeniu. Musisz wiedzieć, że ciężar dowodu w sprawie o podwyższenie alimentów spoczywa na osobie wnoszącej pozew. Oznacza to, że musi ona wykazać, że doszło do opisanej powyżej zmiany stosunków.
W jaki sposób udowodnić, że nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów?
Musisz wiedzieć, że aby doszło do podwyższenia alimentów, zmiana stosunków musi mieć charakter istotny. Muszą się więc na nią składać okoliczności, które w istotny sposób wpływają na istnienie lub zakres obowiązku alimentacyjnego.
Podkreślić trzeba, iż sam upływ znacznego okresu czasu od daty wydania orzeczenia alimentacyjnego nie stanowi, zdaniem Sądu Najwyższego, wystarczającej przesłanki do dokonania podwyższenia świadczeń alimentacyjnych.
Do pozytywnej zmiany sytuacji majątkowej po stronie zobowiązanego dochodzi w przypadku zwiększenia się jego dochodów, powiększenia się jego majątku, zmniejszenia koniecznych wydatków i kosztów utrzymania, uzyskania nowych możliwości zarobkowania, a także zmniejszenia się liczby osób pozostających na jego utrzymaniu.
Jakich argumentów użyć, aby uzyskać podwyższenie alimentów?
Aby uzyskać podwyższenie alimentów można posługiwać się wszelkimi argumentami, które wskazują na zwiększenie się potrzeb uprawnionego oraz zwiększenie możliwości finansowania alimentacyjnego przez zobowiązanego.
Do najważniejszych z nich należą:
- spadek siły nabywczej pieniądza,
- wzrost kosztów utrzymania z uwagi na stan zdrowia uprawnionego,
- pogorszenie się sytuacji majątkowej drugiego z rodziców,
- zwiększenie się uzasadnionych potrzeb dziecka,
- nauka dziecka.
Spadek siły nabywczej pieniądza
W tym zakresie można powoływać się na fakt, iż pomiędzy dniem, w którym zostało wydane orzeczenie zasądzające alimenty, a tym, w którym nastąpiło wystąpienie z żądaniem ich podniesienia, nastąpiła znacząca zmiana siły nabywczej pieniądza. Im dłuższy jest upływ czasu, tym szanse na podwyższenie alimentów rosną, gdyż na przestrzeni lat zjawisko stopniowej inflacji powoduje oczywisty wzrost kosztów utrzymania uprawnionego do alimentów. Dzisiaj, kiedy piszę ten artykuł, tj. 24 listopada 2022r. wzrost cen oraz rekordowa inflacja powodują, że ten argument staje się jeszcze bardziej aktualny.
Pamiętaj jednak, że osoba zobowiązana do płacenia alimentów w wyniku spadku siły nabywczej pieniądza, inflacji czy wzrostu cen, również ponosi wyższe koszty swojego utrzymania. Dlatego zawsze sąd indywidualnie ocenia konkretny przypadek.
Wzrost kosztów utrzymania z uwagi na stan zdrowia uprawnionego
Argumentem przemawiającym za podwyższeniem alimentów może być także wzrost kosztów utrzymania z uwagi na stan zdrowia dziecka. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być jego długotrwała choroba i związana z tym konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków na leki, wizyty lekarskie czy rehabilitację.
Pogorszenie się sytuacji majątkowej drugiego z rodziców
Za podwyższeniem alimentów przemawia okoliczność polegająca na istotnym pogorszeniu się sytuacji zarobkowej i majątkowej małżonka sprawującego opiekę nad dzieckiem uprawnionym do alimentów. Sytuacja taka obejmuje:
- zmniejszenie się jego dochodów, wskutek na przykład utraty pracy,
- zwiększenie się jego niezbędnych wydatków i kosztów utrzymania, na przykład wskutek zwiększenia czynszu za mieszkanie,
- zwiększenie się liczby osób pozostających na jego utrzymaniu.
Zwiększenie się uzasadnionych potrzeb dziecka
Zwiększenie się uzasadnionych potrzeb dziecka, jest najważniejszym z argumentów przemawiających za podwyższeniem alimentów.
Musisz wiedzieć, że sam upływ czasu ma swoje znaczenie, gdyż, im dziecko jest starsze, tym wyższe są jego potrzeby. Osiągnięcie prze małoletniego pewnej dojrzałości umysłowej, co przychodzi z wiekiem, powoduje powstanie pasji i rozwinięcie zainteresowań. Pojawia się hobby, zwiększają się potrzeby kulturalne oraz społeczne. To wszystko powoduje znaczące zwiększenie kosztów utrzymania. Także im dziecko starsze, tym więcej trzeba wydać także na jego wyżywienie czy ubranie.
Nauka
Rozpoczęcie przez dziecko dalszego etapu edukacji, jest ściśle powiązane ze zwiększeniem się jego uzasadnionych potrzeb.
Jest rzeczą oczywistą, że każdy kolejny etap edukacji powoduje powiększenie kosztów. Zachodzi bowiem konieczność kupna podręczników, przyborów szkolnych, opłacenia korepetycji etc. Wszystkiego tego, siłą rzeczy sąd w wyroku orzekającym alimenty, nie brał pod uwagę…
W największym stopniu koszty generują studia dziecka, tym bardziej, że łączą się one często z dojazdami na uczelnię, czy wyprowadzką i wynajęciem mieszkania (pokoju), bądź koniecznością opłacenia akademika.
Przyjmuje się, iż rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych aż do czasu ukończenia studiów przez dziecko, przez co rozumie się datę złożenia egzaminu dyplomowego. Nie ma przy tym znaczenia, czy są to studia dzienne czy wieczorowe, jeżeli ze względu na ilość czasu potrzebną na studia, student nie jest w stanie pracować. Obowiązek alimentacyjny rodziców może jednak ustać w razie braku pozytywnych wyników studiów.
Sąd Najwyższy wskazał, iż jeżeli dotychczasowe kwalifikacje dziecka nie zapewniają mu odpowiedniego poziomu życia i w związku z tym zamierza ono podnieść te kwalifikacje, podejmując np. studia wyższe, okoliczność, że przed tymi studiami dziecko już pracowało i pobierało wynagrodzenie za pracę, nie zwalnia rodziców od alimentacji na tej podstawie, że dziecko jest już w stanie utrzymać się samodzielnie.
W jaki sposób uzyskać podwyższenie alimentów?
Aby uzyskać podwyższenie alimentów, konieczne jest skierowanie do sądu pozwu w tym przedmiocie. Pozew o podwyższenie alimentów składa się do sądu rejonowego miejsca zamieszkania osoby uprawnionej (dziecka), albo miejsca zamieszkani strony pozwanej – wybór należy do powoda.
Dodać trzeba, że sprawy o podwyższenie alimentów są z mocy prawa zwolnione z opłaty sądowej.
Jeśli chcesz złożyć pozew o podwyższenie alimentów, ale nie wiesz jak się do tego zabrać, zastanów się czy nie skorzystać z pomocy prawnika. Zapraszam Cię do kontaktu kubica@adwokat-kubica.pl.
Anna Kubica
Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.