Każdej osobie występującej z pozwem o zasądzenie alimentów zależy na uzyskaniu ich w jak najwyższej wysokości. Jest to szczególnie istotne w dzisiejszych czasach, kiedy koszty utrzymania dziecka ciągle rosną. Aby jednak tak się stało, konieczne jest przedstawienie właściwych argumentów oraz odpowiednie przygotowanie pozwu pod względem dowodowym.
Co decyduje o wysokich alimentach?
Musisz wiedzieć, że uzyskanie wysokich alimentów umożliwi Ci wykazanie przed sądem istnienia:
- odpowiednio szerokiego zakresu usprawiedliwionych potrzeb dziecka,
- adekwatnych do tego możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji.
Wynika to z podstawowej zasady określonej przepisami prawa rodzinnego, zgodnie z którą obydwa te czynniki wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego, pozostając ze sobą w ścisłej współzależności. Oznacza to, że istniejące i usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny zostać zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego do alimentów.
Poprzez „usprawiedliwione potrzeby” osoby mającej otrzymać alimenty należy rozumieć takie, których zaspokojenie zapewni jej prawidłowy rozwój zarówno fizyczny, jak i duchowy. Muszą one być odpowiednie do jego wieku, uzdolnień oraz stopnia rozwoju osobistego.
Na temat usprawiedliwionych potrzeb dziecka przeczytaj więcej w tym wpisie „Jak udowodnić zakres obowiązku alimentacyjnego?”
Jakich argumentów użyć, aby uzyskać wysokie alimenty?
Aby uzyskać wysokie alimenty, możesz posługiwać się wszelkimi argumentami, które uzasadnią zasądzenie ich w żądanej przez Ciebie wysokości.
Do najważniejszych z nich należą:
- wysokie koszty pokrywania usprawiedliwionych potrzeb dziecka,
- postępujący spadek siły nabywczej pieniądza,
- ponoszenie dużych nakładów finansowych z uwagi na stan zdrowia dziecka,
- Twoja zła sytuacja majątkowa,
- znaczne dochody i majątek zobowiązanego oraz prowadzenie przez niego wysokiego standardu życia,
- pokrywanie znacznych kosztów nauki dziecka oraz zaspokajania jego zainteresowań wynikające z jego wieku,
- dokładanie przez Ciebie osobistych starań o wychowanie małoletniego.
Wysokie koszty pokrywania usprawiedliwionych potrzeb dziecka
Musisz wiedzieć, że zaspokajanie usprawiedliwionych potrzeb dziecka, to nic innego jak ponoszenie kosztów jego utrzymania i wychowania. Twoim zadaniem więc, jako powoda/powódki, będzie skuteczne udowodnienie ich jak największej wysokości, która bezpośrednio przełoży się na poziom zasądzanych świadczeń. W tym celu powinieneś/aś przed wniesieniem pozwu spokojnie przeanalizować, co składa się na tego rodzaju wydatki i sporządzić odpowiednie zestawienie, zawierające skrupulatne i bardzo szczegółowe ich wykazanie, odwołując się do nawet najdrobniejszych z nich.
Podkreślić trzeba, że w na koszty utrzymania dziecka, w szczególności składają się wydatki ponoszone na:
- wyżywienie,
- środki czystości i higieny,
- ubrania i obuwie,
- leczenie i lekarstwa,
- potrzeby mieszkaniowe,
- przedszkole lub szkołę,
- pomoce edukacyjne,
- zajęcia dodatkowe,
- wyjazdy wakacyjne, kolonie, ferie,
- rozrywkę i wypoczynek,
Im będą one większe, oczywiście w uzasadnionych granicach, i im więcej ich przedstawisz, tym bardzie rosną Twoje szanse na uzyskanie wysokich alimentów.
Postępujący spadek siły nabywczej pieniądza
Wszyscy zdają sobie sprawę, że istniejąca inflacja powoduje postępujący spadek siły nabywczej pieniądza. Okoliczność ta w zasadzie nie wymaga udowodnienia, gdyż jest to wiedza powszechna. Powoduje ona, że za te same kwoty można kupić coraz mniej. W sposób oczywisty, skutkiem takiego właśnie stanu rzeczy jest faktyczny wzrost kosztów utrzymania dziecka, gdyż trzeba na jego potrzeby przeznaczać coraz większe sumy pieniędzy. Sąd powinien to wziąć pod uwagę orzekając o wysokości alimentów.
Ponoszenie dużych nakładów finansowych z uwagi na stan zdrowia uprawnionego
Argumentem przemawiającym za wysokimi alimentami może być także ponoszenie przez Ciebie dużych nakładów finansowych z uwagi na stan zdrowia dziecka. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być jego długotrwała choroba i związana z tym konieczność wydatkowania dużych kwot na leki, wizyty lekarskie czy rehabilitację. Jeśli konieczne jest stosowanie wobec dziecka specjalistycznej diety, które jest na ogół droższa, niż zapewnienie standardowego pożywienia, będzie to również ważką przesłanką przemawiającą za zasądzeniem wysokich alimentów.
Twoja zła sytuacja majątkowa
Za uzyskaniem wysokich alimentów może przemawiać fakt, iż bez swojej winy, jako małżonek sprawujący opiekę nad dzieckiem uprawnionym do alimentów, znajdujesz się w złej sytuacji zarobkowej i majątkowej. Może ona polegać na:
- braku dochodów, wskutek na przykład utraty pracy, za którą nie ponosisz odpowiedzialności,
- osiąganiu małych zarobków, pomimo dokładania starań o znalezienie innej pracy, które pozostają bez skutku z uwagi na panującą sytuację na rynku zatrudnienia,
- dużych kosztach, jakie ponosisz na pokrycie niezbędnych wydatków i kosztów utrzymania, na przykład wskutek zwiększenia czynszu za mieszkanie,
- dużej liczby osób pozostających na Twoim utrzymaniu wynikających na przykład ze sprawowania opieki nad niedołężnymi rodzicami czy dziećmi z nowego związku.
Oczywiście musisz mieć świadomość, że Ty także, będąc powodem/powódka, jesteś zobowiązany/na do łożenia na utrzymywanie wspólnego dziecka. Jednak im dysponujesz mniejszą sumą pieniędzy, tym mniej ich będziesz mógł/a przeznaczać na małoletniego. Poza tym „część” obowiązku alimentacyjnego, która przypada na Ciebie nie może prowadzić do powstania po Twojej stronie stanu niedostatku. A im masz mniejsze dochody, tym jest do niego bliżej, co sąd powinien uwzględnić orzekając o wysokości alimentów.
Na marginesie warto dodać, iż stan niedostatku oznacza nie tylko brak jakichkolwiek własnych środków utrzymania, a więc zarobków lub dochodów, lub ich bardzo niski poziom, ale również niemożność pełnego zaspokajania swoich podstawowych potrzeb, które należy uznać za uzasadnione w konkretnej, rozpatrywanej indywidualnie sytuacji życiowej, w tym zdrowotnej oraz wiekowej. W kategorii tej mieszczą się więc nie tylko potrzeby natury egzystencjonalnej, ale także duchowej oraz kulturalnej. Tym samym, abyś znajdował/a się w stanie niedostatku, nie musisz wcale pozostawać w skrajnej nędzy.
Znaczne dochody i majątek zobowiązanego oraz prowadzenie przez niego wysokiego standardu życia
Jak wcześniej wspomniałam, wysokość alimentów zależy również od możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do ich płacenia. Określają te zarobki i dochody, jakie byłby on w stanie uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych. Nie należy więc ich utożsamiać z rzeczywiście osiąganymi, gdyż chodzi w tym wypadku o potencjał zarobkowy zobowiązanego. W przypadkach uzasadnionych obejmują one bowiem także wysokość zarobków, które pozwany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których na przykład. nie wykonuje on wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje dorywczo lub w niepełnym wymiarze godzin.
Znaczącym więc argumentem przemawiającym za wysokimi alimentami będzie fakt, iż zobowiązany uzyskuje znaczne dochody oraz posiada niemały majątek. Czynnikiem przemawiającym za Twoimi racjami będzie też posiadanie przez niego wysokiego poziomu wykształcenia i znacznych kompetencji zawodowych w postaci ukończonych kursów, specjalizacji czy uzyskanych certyfikatów. W takiej sytuacji, nawet jeśli „oficjalne” dochody pozwanego są niewielkie, nie uchroni go to zasądzenia wysokich alimentów.
Czy jest zasada „równiej stopy życiowej”?
Musisz także wiedzieć, że w przypadku alimentów na dziecko obowiązuje zasada tzw. równej stopy życiowej. Zgodnie z nią – ma ono prawo żyć na takim samym poziomie, na jakim żyją jego rodzice, w tym zobowiązany do alimentów. Oznacza to, że powinni oni zapewnić dzieciom warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją oni sami i to w każdym aspekcie, przy uwzględnieniu ich wieku, stanu zdrowia, kierunku kształcenia oraz innych indywidualnych okoliczności. Jeśli więc pozwany prowadzi wysoki standard życia, na przykład funkcjonując w luksusowych warunkach, spędzając wolny czas na zagranicznych wakacjach i ponosi duże wydatki na zbytki, jego dziecko ma także do tego prawo. Jest to więc istotny argument, który sąd musi wziąć pod uwagę orzekając o wysokości alimentów.
Pokrywanie znacznych kosztów nauki dziecka oraz zaspokajania jego zainteresowań wynikające z jego wieku
Kolejnym argumentem przemawiającym za wysokimi alimentami jest pokrywanie przez Ciebie jako opiekuna znacznych kosztów nauki dziecka oraz zaspokajania jego zainteresowań. Oczywistym jest, iż powiększają się one wraz z wiekiem dziecka. Osiągnięcie przez małoletniego pewnej dojrzałości umysłowej, powoduje powstanie pasji i rozwinięcie zainteresowań. Pojawia się hobby, zwiększają się potrzeby kulturalne oraz społeczne. To wszystko powoduje znaczące zwiększenie kosztów utrzymania. Także im dziecko starsze, tym więcej trzeba wydać także na jego wyżywienie czy ubranie. Wszystko to powinno znaleźć swoje odzwierciedlenie w zwiększonej kwocie alimentów.
Także rozpoczęcie przez dziecko dalszego etapu edukacji, jest ściśle powiązane ze zwiększeniem się jego usprawiedliwionych potrzeb.
Jest rzeczą oczywistą, że każdy kolejny etap edukacji powoduje powiększenie jej kosztów. Rodzi to bowiem konieczność kupna podręczników, przyborów szkolnych, opłacenia korepetycji etc.
W największym stopniu dodatkowe wydatki generują studia dziecka, tym bardziej, że łączą się one często z koniecznością dojazdów do uczelni, czy nawet jego wyprowadzką np. do akademika.
Z uwagi na powyższe, jeśli nauka dziecka generuje coraz większe sumy, rodzic zobowiązany do alimentacji, powinien zostać nimi w odpowiednim stopniu obciążony, co skutkować będzie uzyskaniem przez Ciebie wyższych alimentów.
Dokładanie przez Ciebie osobistych starań o wychowanie małoletniego
Powinieneś wiedzieć, że zgodnie z przepisami prawa rodzinnego, wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego. W takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozwanego powinno polegać na pokrywaniu w pieniądzach odpowiedniej części, a nawet całości kosztów utrzymania lub wychowania dziecka.
Czym są osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka?
Polegają one przede wszystkim na sprawowaniu bezpośredniej i bieżącej pieczy nad małoletnim na co dzień. Przybierają one formę przygotowywania posiłków, mycia, ubierania, organizacji oraz spędzania z dzieckiem czasu wolnego, w tym wakacji czy ferii, uczęszczania z dzieckiem do lekarza, dbania o jego edukację, organizowania zajęć dodatkowych, sprawdzania wyników w nauce, chodzenia na wywiadówki czy wreszcie osobistego uczestnictwa w ważnych wydarzeniach, które go dotyczą.
Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, sąd badając okoliczności konkretnego stanu faktycznego dokonuje oceny, czy osobiste starania jednego z rodziców wyczerpują jego obowiązek alimentacyjny w całości czy też tylko w części. Zależeć to będzie w głównej mierze od tego jak dalece dziecko absorbuje go pod względem wychowawczym, co pozostaje w ścisłym związku z jego wiekiem i stanem zdrowia.
Oczywiście, uwzględnianie jako wkładu alimentacyjnego osobistych starań jest szczególnie ważne w przypadku niemowląt, dzieci bardzo małych, dotkniętych chorobą, lub wymagających stałej opieki, na przykład z uwagi na ich niepełnosprawność. Niewątpliwie bowiem wymagają one dużo więcej uwagi, opieki, okazywania troski oraz przykładania osobistych starań niż dzieci zdrowe i w starszym wieku.
Często rodzic, który dokłada osobistych starań, nie może jednocześnie wykonywać pracy zarobkowej lub może to czynić jedynie w ograniczonym zakresie. Co więcej, skoro spędzasz z dzieckiem bardzo dużo czasu, siłą rzeczy Twoje wydatki na niego są większe. Powoduje to, iż w takim przypadku całym ciężarem dostarczania środków materialnych na utrzymanie dziecka zostanie obciążony drugi rodzic, przy czym minimum stanowi zobowiązanie go do świadczeń alimentacyjnych w znacznie wyższej wysokości, niż rodzica, który sprawuje stałą pieczę nad małoletnim.
Zasadą jest więc, iż im więcej opiekujesz się Waszym wspólnym dzieckiem, tym jest większa jest szansa, że ustalony przez sąd obowiązek alimentacyjny pozwanego będzie wyższy. Jeśli znajdujesz się w sytuacji, w której Twoje osobiste starania wobec potomka zdecydowanie przewyższają te, których dokłada drugi rodzic – stanowi to bardzo solidną podstawę do uzyskania wysokich alimentów.
Jak udowodnić konieczność uzyskania wysokich alimentów?
Podkreślić trzeba, że ciężar dowodu w sprawie o alimenty spoczywa na osobie wnoszącej pozew. Tym samym, musi ona wykazać, że przedstawione sądowi potrzeby potomka oraz istniejące zdolności finansowe pozwanego rodzica rzeczywiście mają miejsce. Bardzo wiele więc zleży od odpowiedniego przygotowania pozwu o alimenty pod względem dowodowym.
Jak to zrobić, bardzo obszernie pisałam o tym we wpisach pt. „Jak udowodnić zakres obowiązku alimentacyjnego?” oraz „Dowody w sprawie o alimenty”
W ramach mojej kancelarii oferuję pomoc prawną w sprawach alimentacyjnych. Zajmuję się prowadzeniem spraw zarówno o ustalenie, obniżenie oraz podwyższenie alimentów, jak i sprawami o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.
Serdecznie zapraszam Cię do kontaktu telefonicznie (+48 602 488 059) lub e-mailowo (kubica@adwokat-kubica.pl).
Możesz także umówić się na konsultację stacjonarną w mojej kancelarii w Poznaniu lub skorzystać z konsultacji on line, którą znajdziesz tutaj.
Anna Kubica
Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.