Wina rozkładu pożycia – na czym polega?

Z poprzednich moich wpisów wiesz już, że Sąd może orzec rozwód bez orzekania o winie, z wyłączną winą drugiego małżonka lub z winą obojga małżonków (jeżeli jeszcze nie czytałeś, koniecznie zajrzyj do wpisów: Rozwód bez orzekania o winie, Rozwód z orzeczeniem o winie, Rozwód z winy obu stron). W tym wyjaśnię Ci, jak należy rozumieć pojęcie winy w przypadku rozwodu.

Brak definicji winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego

Na pewno byłoby prościej, gdyby przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego precyzowały, jak należy rozumieć winę rozkładu pożycia. Niestety w przepisach nie doszukamy się konkretnej definicji. Sąd będzie rozstrzygał tę kwestię indywidualnie, biorąc pod uwagę cały przebieg związku i badając wszystkie okoliczności konkretnej sprawy.

Uznaje się jednak, że wina rozkładu pożycia leży po stronie tego z małżonków, którego zachowanie (zarówno umyślne, jak i nieumyślne) stanowiło naruszenie obowiązków małżeńskich i przyczyniło się do rozpadu więzi i pożycia małżeńskiego lub ten rozpad pogłębiło. Zachowanie takie może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu, np. jeżeli żona nie interesowała się domem ani dziećmi, to Sąd może uznać, że powyższa przyczyna rozkładu pożycia wskazana w pozwie przesądza o winie żony.

Co jest jednak istotne? Tzw. związek przyczynowy, który uznaje się za element konieczny do przypisania małżonkowi winy rozkładu pożycia. Chodzi o wystąpienie przyczyny pomiędzy zachowaniem małżonka, które stanowi naruszenie obowiązków małżeńskich, a rozkładem pożycia małżeńskiego.

Pamiętaj, że nie każde naruszenie obowiązków małżeńskich będzie od razu przesądzało o winie małżonka, np. winnym za rozkład pożycia małżeństwa nie będzie Twój małżonek, który dopuścił się zdrady z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa, ale już po wystąpieniu zupełnego i trwałego rozkładu pożycia.

Nie ma znaczenia, który z Was bardziej zawinił, ponieważ wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego nie jest stopniowalna. Albo Sąd uzna, że oboje przyczyniliście się do rozpadu małżeństwa (bez względu na to, które z Was bardziej), albo tylko jedno, albo orzeknie rozwód bez orzekania o winie. Ocena stopnia winy może znaleźć swój wyraz jedynie w uzasadnieniu wyroku.

Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego orzeczenia

Mimo braku kodeksowej definicji orzecznictwo sądowe wskazujące, w jakich konkretnie sytuacjach małżonkowi można przypisać winę na rozkład pożycia małżeńskiego, jest naprawdę bogate. Poniżej przedstawię Ci kilka przykładów.

Winny lub współwinny może być małżonek, który:

• zataił przed małżonkiem chorobę psychiczną lub posiadanie dziecka pozamałżeńskiego,
• jest uzależniony od spożywania alkoholu (nie łoży na utrzymanie rodziny i nie potrafi zerwać z nałogiem pomimo pomocy rodziny),
• dopuścił się zdrady,
• wykazuje przesadną zazdrość pod postacią zaborczej kontroli i ograniczania partnera (zabrania partnerowi długich rozmów telefonicznych, odwiedzin rodziny i znajomych, kontroluje czas przyjścia do domu, ma pretensje o powrót o kilka minut później do domu niż zwykle, zabraniania partnerowi podjęcia pracy zarobkowej),
• dopuszcza się przemocy fizycznej lub psychicznej wobec partnera lub wspólnych dzieci,
• nie pozostawia partnerowi swobody decydowania o małżeńskim współżyciu,
• decyduje w trakcie trwania małżeństwa o zmianie wyznania lub zmianie wyznania dzieci bez zgody partnera,
• lekkomyślnie zawarł małżeństwo mimo dużej różnicy wieku,
• który jest zdolny do pracy, ale bez dostatecznego usprawiedliwienia nie pracuje lub pracuje w stopniu wysoce niedostatecznym,
• który notorycznie zaniedbuje wychowywanie małoletnich dzieci, łącząc to z bezczynnym trybem życia.

Pamiętaj, że powyższa lista jest przykładowa i w każdym przypadku winę w rozkładzie pożycia będzie oceniał Sąd.

Anna Kubica

kubica@adwokat-kubica.pl

Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.