Zaprzeczenie ojcostwa – co zrobić, gdy minął już termin?

Pozew o zaprzeczenie ojcostwa może wnieść mąż matki, matka, dziecko lub prokurator. To taki środek prawny, z którego może skorzystać każda z tych osób, jeżeli ma wątpliwości lub nabrał pewność, że wpisany w akcie urodzenia dziecka ojciec w rzeczywistości nie jest jego biologicznym rodzicem. Celem zatem pozwu o zaprzeczenie ojcostwa jest ewentualne wykluczenie ojcostwa. Przepisy określają ścisły termin, do którego można taki pozew złożyć. Ale co w przypadku, gdy ten termin minął? Czy zaprzeczenie ojcostwa jest wtedy jeszcze możliwe?

Co oznacza zaprzeczenie ojcostwa?

W polskim prawie domniemuje się, że dziecko pochodzi od męża matki, jeżeli urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo gdy narodziny dziecka miały miejsce w ciągu 300 dni od ustania lub unieważnienia małżeństwa. To tzw. domniemanie ojcostwa.

Domniemanie to można wyjątkowo obalić, czyli my prawnicy mówimy, że można je wzruszyć. Co to oznacza? Osoba, która twierdzi, że w akcie urodzenia dziecka została wskazana niewłaściwa osoba jako faktyczny biologiczny ojciec dziecka, może złożyć do Sądu wniosek o zaprzeczenie ojcostwa.

Jeżeli chcesz się dowiedzieć, kto dokładnie może wystąpić z powództwem i w jakim terminie, zajrzyj do wpisu o domniemaniu ojcostwa.

W nim wskazałam również na dowody, które wykorzystuje się przy zaprzeczeniu ojcostwa i że najczęściej jest to badanie DNA. Na jego podstawie, a czasem również na podstawie innych dowodów, można ustalić, czy dany mężczyzna jest biologicznym ojcem dziecka. Jeżeli nie jest, wówczas przestają obowiązywać wszelkie obowiązki, ale również prawa wynikające z rodzicielstwa, np. obowiązek alimentacyjny, dziedziczenie, władza rodzicielska, prawo do kontaktów, itp.

Co jeżeli minął już termin na zaprzeczenie ojcostwa?

W aktualnym stanie prawnym obowiązuje taki sam termin na złożenie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa zarówno dla męża matki, matki jak i samego dziecka. I tak został on ostatnio wydłużony z sześciu miesięcy do roku, ale mimo wszystko zdarza się, że uprawniony do złożenia wniosku przekracza ten termin. Czy gdy minie, nadal może wystąpić o zaprzeczenie ojcostwa?

Owszem, może. Osobą, która nie jest ograniczona żadnym terminem na złożenie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa, jest prokurator. Może on wytoczyć powództwo o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa oraz o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa, jeżeli wymaga tego dobro dziecka lub ochrona interesu społecznego. W tym celu musisz wystąpić z wnioskiem do prokuratora, który zbada, czy zostały spełnione przesłanki wszczęcia postępowania.

Ograniczenie z wystąpieniem z pozwem przez prokuratora dotyczy wyłącznie śmierci dziecka przed i po osiągnięciu pełnoletności. W przypadku bowiem gdy dziecko zmarło przed osiągnięciem pełnoletności, prokurator może wytoczyć powództwo o zaprzeczenie ojcostwa oraz ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa do dnia, w którym dziecko osiągnęłoby pełnoletność. Natomiast gdy dziecko zmarło po osiągnięciu pełnoletności, prokurator nie może wytoczyć powództwa o zaprzeczenie ojcostwa oraz ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

Pamiętaj, że prokurator w takim postępowaniu nie działa w imieniu ani domniemanego ojca, ani go nie reprezentuje. Nie jest też związany stanowiskiem stron. Prokurator działa samodzielnie i jego zadaniem jest wyeliminować z obrotu prawnego sytuacje niezgodne z prawem lub stanem faktycznym.

Podsumowując, nawet jeżeli minie określony przez przepisy prawne termin na złożenie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa, możesz doprowadzić do rozpoznania tej sprawy przed Sądem. Musisz jednak przekonać prokuratora do złożenia powództwa.

Anna Kubica

Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.

Powiązane artykuły