Czy wydruki z portali społecznościowych mogą być dowodem w sprawie o rozwód?

Aby rozwód był możliwy, musimy wykazać, że nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia małżeńskiego.

O tych zagadnieniach pisałam już w artykułach, które znajdziesz u mnie na blogu (tutaj wpis o zupełnym i trwałym rozkładzie pożycia małżeńskiego).

Sprawa jeszcze bardziej się komplikuje, gdy intencją jednego ze współmałżonków jest, aby sąd orzekł wyłączną winę drugiego w takim właśnie stanie rzeczy. Wszystko to musi bowiem zostać wykazane odpowiednimi dowodami. Na temat winy w rozkładzie pożycia przeczytasz więcej w tym wpisie.

Czy wydruki z portali społecznościowych mogą być dowodem w sprawie o rozwód? W jaki sposób można je przedstawić? Między innymi na te pytania odpowiem w tym artykule.

Co to jest dowód w sprawie?

Zgodnie z przepisami przedmiotem dowodu mogą być wyłącznie fakty mające istotne znaczenie dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Ciężar udowodnienia tych istotnych okoliczności obciąża strony, które pozostają w sporze. To właśnie one są zobowiązane przedstawić dowody, które potwierdzą ich wersję wydarzeń. Oczywiście to sąd decyduje o przeprowadzeniu konkretnego dowodu.

Do wykazu środków dowodowych w sprawach o rozwód, możemy zaliczyć w szczególności:

  • dokumenty urzędowe, jak na przykład orzeczenie sądu,
  • dokumenty prywatne, takie jak korespondencja czy rachunki,
  • zeznania świadków,
  • przesłuchanie stron postępowania,
  • opinię biegłych sądowych w sprawach, w których konieczne są tzw. wiadomości specjalne.
  • wywiad kuratora.

Czy pozyskanie wydruków z portali społecznościowych jest legalne?

W każdym przypadku, w którym pozyskasz informacje z portalu społecznościowego, na przykład Facebooka czy Instagrama, ze złamaniem ustanowionego przez osobę uprawnioną specjalnego zabezpieczenia, na ogół w postaci odpowiedniego loginu oraz hasła, popełniasz przestępstwo.

Wynika to z przepisów stanowiących, że osoba, która bez stosownego uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji, która nie jest dla niej przeznaczona, przełamując lub też omijając elektroniczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat.

Musisz także wiedzieć, że takiej samej karze podlega ten, kto informację uzyskaną w ten sposób ujawnia innej osobie, jak również ten, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego.

Ściganie opisanych powyżej przestępstw następuje jedynie na wniosek pokrzywdzonego. Oznacza to, że aby doszło do wszczęcia postępowania karnego, osoba pokrzywdzona musi wystąpić z odpowiednim zawiadomieniem o możliwości popełnienia przestępstwa wraz z wnioskiem o ściganie.

Czy wydruki z portali społecznościowych mogą być dowodem w sprawie o rozwód?

Żadnych kontrowersji nie budzi przedkładanie przed sądem informacji pozyskanych bez działania mającego charakter nielegalny, a więc uzyskanych za zgodą ich dysponenta, czy też takich, które nie zostały w żaden sposób nie zabezpieczone. Także dowód pozyskany z komputera bądź innego urządzenia, na którym hasło jest zapamiętane lub występuje ciągłe zalogowanie, nie stanowi działania o charakterze przestępczym.

Mowa tutaj na przykład o sytuacji, w której z wymiany komentarzy pod zdjęciem męża jasno wynika, że nawiązał on relację seksualną z inną kobietą. Innym przykładem może być konwersacja na Messengerze w pozostawionym na stole, niezabezpieczonym hasłem telefonie, która jasno obrazuje to samo, a Ty zdążysz zrobić tzw. „zrzuty ekranu”, czyli screeny.

Powinnaś/powinieneś jednak zdawać sobie także sprawę, że pomimo, iż pozyskanie danych z portali społecznościowych z przełamaniem zabezpieczenia jest zakazane przez prawo karne, w zasadzie nie ma żadnych przeszkód, aby stanowiły one dowód w sprawie cywilnej, a więc także w procesie rozwodowym.

Wynika to z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, które wyraźnie wskazuje, że zwłaszcza w sprawach rozwodowych, nawet nielegalnie zdobyte dowody, mogą zostać użyte w toczącym się procesie.

Oczywiście, nie wyłącza to odpowiedzialności karnej osoby, która posługuje się takimi środkami.

Jaki charakter dowodowy mają wydruki z portali społecznościowych?

Wydruki z portali społecznościowych mają charakter i status dokumentu prywatnego.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dokument taki może być sporządzony w formie pisemnej albo elektronicznej. Stanowi on dowód tego, że podpisująca go osoba złożyła zawarte w nim oświadczenie. Za sam dokument – zgodnie z Kodeksem cywilnym – możemy z kolei uznać każdy nośnik informacji, który umożliwia zapoznanie się z jego treścią.

Normy Kodeksu postępowania cywilnego określają, że dowody z innych dokumentów aniżeli takie, które zawierają tekst, w szczególności zawierających zapis obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku, sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.

W jaki sposób przedstawić dowody uzyskane z portali społecznościowych?

Co ważne, strony postępowania cywilnego przedstawiają pozyskane na przykład z Facebooka dowody, w postaci odpowiedniego wydruku zrzutu ekranu. Musisz jednak zdawać sobie sprawę, że taki środek dowodowy korzysta z ograniczonego zaufania ze strony sądu, gdyż możliwa jest stosunkowo łatwa ingerencja w jego treść.

Jeden z sądów stwierdził, że „Wydruk taki (z Facebooka) jest niczym innym jak tylko utrwaleniem aktualnego widoku ekranu. Aktualny widok ekranu może być w bardzo prosty i dowolny sposób modyfikowany. W celu dokonania takiego zabiegu nie są wymagane ani specjalne wymagania sprzętowe, ani narzędziowe. Z uwagi na brak możliwości oceny, czy dany wydruk nie został poddany modyfikacjom, nie można uznać, że stanowi on dowód w sprawie.”.

Dlatego powinieneś się zastanowić, czy jednak nie utrwalić takiego dowodu w takiej formie, w jakiej występuje w swojej istocie. Mam tu na myśli formę cyfrową, powstającą poprzez zapisanie strony internetowej na dysku twardym danego komputera. Do sporządzenia takiej postaci dowodu nie są konieczne żadne specjalistyczne programy komputerowe, stąd też jest to stosunkowo łatwe.

Pożądanym stanem byłoby dokonanie zgrania strony internetowej w obecności świadków i spisanie z tej czynności odpowiedniego protokołu.

Aby wykluczyć wszelkie podejrzenia, dowód taki najlepiej przechowywać na dysku twardym komputera, na który go pobrano. Oczywiście, sądowi przedstawisz go w postaci nagrania zapisanego na płytę CD lub pendrive’a, z zaznaczeniem, że na jego żądanie dostarczysz także odpowiedni dysk twardy.

Możesz także przedstawić protokół otwarcia strony internetowej, sporządzony przez notariusza. Jak wygląda dokonanie takiej czynności?

Interesująca nas strona internetowa zostaje otwarta na komputerze notariusza, który samodzielnie wykonuje zrzut ekranu, drukuje powstałą w ten sposób grafikę oraz potwierdza, że przedstawia ona faktyczną treść strony z dnia, w którym została wykonana. Wykonany w ten sposób protokół ma charakter oficjalnego dokumentu urzędowego i przez to minimalizuje możliwości strony przeciwnej do zakwestionowania zawartej w nim treści.

Jak wnioskować o przeprowadzenie dowodu przez sąd?

Musisz pamiętać, że strona, która chce przedstawić dowód w trakcie procesu, musi złożyć wniosek dowodowy. Trzeba w nim dokładnie określić, co to za dowód oraz czego ma dowieść, co udowodnić. Pamiętaj o tym, że dla wyniku sprawy mają znaczenie tylko takie dowody, które będą ważne dla jej rozstrzygnięcia.

Jeżeli chodzi o wydruki, wystarczy ich szczegółowe opisanie, natomiast w przypadku zgrania poszczególnych stron z Facebooka czy Instagramai zapisania ich na płycie CD, prawidłowo oznaczony dowód musi wskazywać nazwę każdego pliku, nie zaś zawierać jedynie określenie samego nośnika, na przykład „płyta CD”, czy „pendrive”.

Anna Kubica

Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.

Powiązane artykuły