Masz 0 rzeczy w koszyku
Dziecko może mieć swój własny majątek. Bywa, że dziedziczy przedmioty majątkowe lub nieruchomości, które zostały mu zapisane w drodze darowizny albo testamentu, np. przez zmarłą babcię albo ojca, który zginął w wypadku samochodowym. Ale kto sprawuje nad tym majątkiem swobodną dyspozycję? Dziecko, rodzice, czy może jakaś inna instytucja? W tym wpisie postaram się Ci to wyjaśnić.
Zarząd rodziców nad majątkiem dziecka
Zacznę od przypomnienia, że władza rodzicielska obejmuje prawo rodziców do zarządu majątkiem dziecka. Rodzice zobowiązani są do sprawowania go z należytą starannością. Jeżeli nie dopełniają tego obowiązku, może to skutkować interwencją Sądu opiekuńczego w zakresie władzy rodzicielskiej lub samo dziecko może wystąpić z roszczeniem odszkodowawczym przeciwko swoim rodzicom, jeżeli poniosło szkodę związaną z wykonywaniem przez nich zarządu nad jego majątkiem.
Jeżeli myślisz, że rodzice zawsze mogą swobodnie zarządzać majątkiem swojego dziecka, to jesteś w błędzie. Niektóre przedmioty majątkowe należą bowiem do dyspozycji dziecka, innymi zarządzają rodzice, a nad jeszcze innymi sprawuje nadzór Sąd opiekuńczy.
Czynności tzw. zwykłego zarządu oraz czynności przekraczające zwykły zarząd
Na potrzeby tego wpisu wystarczy, żebyś wiedział, że w prawie wyróżniamy czynności tzw. zwykłego zarządu oraz czynności przekraczające zwykły zarząd.
Co mogą rodzice? Jedynie samodzielnie sprawować czynności zwykłego zarządu.
Zwykły zarząd obejmuje wszelkie czynności polegające na załatwianiu bieżących spraw związanych z majątkiem dziecka, które służą utrzymaniu tego majątku w stanie niepogorszonym. Może to być zatem np. wypłata mniejszych sum pieniężnych z konta bankowego dziecka.
Natomiast w przypadku podejmowania przez rodziców czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka lub w przypadku wyrażania przez rodziców zgody na dokonywanie takich czynności przez samo dziecko rodzice muszą najpierw uzyskać zezwolenie Sądu opiekuńczego. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu zalicza się wszelkie czynności, które ze względu na swój ciężar gatunkowy i wartość przedmiotu dokonanej czynności, a także jej skutki w sferze majątku małoletniego nie mieszczą się w bieżących sprawach. Może to być zatem np. darowizna z majątku dziecka, dokonanie podziału nieruchomości dziecka, wypłata znacznej sumy z jego rachunku bankowego, zaciągnięcie zobowiązania w imieniu dziecka, np. pożyczki, sprzedaż mieszkania, które należy do dziecka.
Jeżeli rodzicie dokonają takiej czynności bez uzyskania uprzedniego zezwolenia na to Sądu opiekuńczego, czynność ta będzie bezwzględnie nieważna.
Spod zarządu rodziców zostały wyłączone zarobki dziecka oraz przedmioty, które zostały mu oddane do swobodnego użytku, np. niewielkie sumy pieniężne lub zabawki. Rodzice nie mogą również dysponować przedmiotami, które zostały dziecku przekazane w drodze darowizny lub testamentu.
Oczywiście czasami rodzice mogą mieć wątpliwości, czy dana czynność zalicza się do czynności zwykłego zarządu, czy raczej jest już czynnością przekraczającą zwykły zarząd. W niektórych sytuacjach trudno jest bowiem ocenić, co znaczy „znaczna suma pieniędzy”. Dokonując oceny, należy wziąć pod uwagę skutki, jakie wywoła dana czynność prawna w sferze majątkowej dziecka, wartość przedmiotu dokonywanej czynności oraz szeroko pojęte dobro dziecka i ochronę jego interesów życiowych. W razie wątpliwości zawsze warto jednak wystąpić o zgodę do Sądu opiekuńczego zwłaszcza, że zgody tej nie można uzyskać już po dokonaniu takiej czynności.
Anna Kubica
Jestem adwokatką i mediatorką. Specjalizuje się w sprawach rodzinnych.
W trudnych chwilach zawsze stoję u boku moich klientów, dbając o ich bezpieczeństwo prawne, komfort i spokój.
